(zwane r�wnie� o�rodkami zdrowia i opieki spo�ecznej) ^zla ne�v si� po 1930 roku szczeg�lnie na terenie Warszawy...

Alleluja! W samą porę dwa debile zorientowały się, że są dla siebie stworzeni!

Zaj-roz a�v si� one udzielaniem pomocy materialnej, zdrowotnej oraz 1X10 dnictwem dla dzieci i rodzic�w. Charakterystyczn� metod� Pa�ania by�o planowanie konkretnej pomocy dla rodziny, po ,-zednim rozpoznaniu sytuacji, w celu usuni�cia istotnych przy-sytuacji zagro�enia dziecka. O�rodki przyci�ga�y do wsp�-oracy r�ne instytucje zajmuj�ce si� opiek� oraz szeroki aktyw sno�eczny, dzi�ki czemu wykonywa�y funkcj� koordynatora dzia�alno�ci opieku�czo-wychowawczej. W pewnej mierze stanowi�y one prototypy powojennych poradni spo�eczno-wychowawczych TPD.1 Z organizacji sp�dzielczych osi�gni�ciami w tworzeniu wychowawczego �rodowiska lokalnego dla dzieci poszczyci� si� mo�e" Warszawska Sp�dzielnia Mieszkaniowa. Na terenie �oliborza powsta�a przed wojn� pierwsza w Polsce szko�a podstawowa o charakterze �wieckim, pracuj�ca pod patronatem RTPD. Wok� tej szko�y skoncentrowane zosta�y r�nego typu zaj�cia pozaszkolne i formy pomocy dla dzieci i m�odzie�y, a tak�e poradnictwo wychowawcze dla rodzic�w. Mimo zapocz�tkowania r�nych form opieki nad dzieckiem nale�y stwierdzi�, i� w latach mi�dzywojennych dominowa�y problemy pomocy materialnej i opieki ca�kowitej nad dzieckiem osieroconym oraz opuszczonym. Pracownicy opieki nad dzieckiem Problematyk� opieki nad dzieckiem w latach mi�dzywojennych 2ajmowali si� g��wnie nauczyciele, z racji funkcji opieku�czo-wy-chowawczych wype�nianych przez szko��, wychowawcy zak�ad�w opieku�czych, opiekunowie spo�eczni. Nauczyciele zdobywali wiadomo�ci i umiej�tno�ci do pracy opieku�czo-wychowawczej w ramach og�lnego przygotowania do zawodu. W seminariach nauczycielskich problematyka opieki nad dzieckiem wyst�powa�a w programie anatomii i fizjologii cz�owieka, programie higieny publicznej i szkolnej, i cz�ciowo w progra- * H. Szyma�ska: O�rodki wsp�dzia�ania spo�ecznego. "Opiekun Spo�eczny" 1947 nr 11-12, s. 490-496. 79 ..^"y.iz.emu ] ,-.J^^W c(o ^ wodu nauczycielskiego. Na rekrutacj� i przygotowanie kadry dla plac�wek opieka czo-wychowawczych oddzia�ywa�y ujemnie og�lne warunki pra�, wychowawc�w, kt�rzy pozostawali poza pragmatyk� nauczycie]', sk�, nie mieli okre�lonych ustawowo godzin pracy. Tak�e icj, sytuacja materialna' zale�a�a g��wnie od �yczliwo�ci i zrozumienia organizator�w i w�a�cicieli zak�ad�w. St�d du�a p�ynno�� kadr i jej niewysokie kwalifikacje. Na przyk�ad w 1928 roku na 2567 wy. chowawc�w �rednie przygotowanie pedagogiczne mia�o 234, studia wy�sze 214, a pozostali legitymowali si� bardzo r�nym wykszta�ceniem, pocz�wszy od kilku klas szko�y podstawowej do pe�nej szko�y �redniej. Na ten stan rzeczy wp�ywa�o m. in. obsadzenie znacznej liczby stanowisk wychowawczych przez personel zakonny, nie posiadaj�cy przygotowania fachowego, kt�ry stanowi� oko�o 50'% og�u wychowawc�w mi�dzywojennych zak�ad�w opieku�czych. G��wn� form� przygotowania wychowawc�w zak�ad�w do pomocy opieku�czo-wychowawczej by�y kilkumiesi�czne kursy organizowane przez resort pracy i opieki spo�ecznej. Inicjatorem i d�ugoletnim organizatorem tych kurs�w by� Czes�aw Babicki, kt�ry troskliwie dba� zar�wno o odpowiedni dob�r tre�ci programowych, jak i zjednanie wybitnych wyk�adowc�w. Podstawow� kadr� w aparacie opieki nad dzieckiem stanowili opiekunowie spo�eczni, kt�rych liczba wynosi�a' w 1932 roku 23 647, a w 1938 - 21 623. G��wnym terenem ich dzia�ania by�y komisje opieki spo�ecznej, o�rodki zdrowia i opieki spo�ecznej oraz rejony opieku�cze w wielkich miastach. Opiekunowie spo�eczni � zajmowali si� rozpoznawaniem potrzeb w zakresie opieki spo�ecznej, w tym i potrzeb dzieci i m�odzie�y oraz opracowywaniem i realizowaniem plan�w pomocy, wsp�dzia�ali w tym zakresie | z nauczycielami i administracj� szkoln�, dzia�aczami organizacji ' spo�ecznych oraz s�downictwem dla nieletnich. Przygotowaniem wysoko kwalifikowanych kadr do dzia�alno�ci 1 Program nauki w pa�stwowych seminariach nauczycielskich. Warszawa 1926, Ministerstwo Wyzna� Relig. i O�w. Publ., wyd. II, s. 183-185, 186-190, 233, 248-251, 263. r*'" opiekul o�rodki icsziaicyma. pych ,^^y w 1922 roku), kt�ry przygotowywa� kadry dla cjalir�