Alleluja! W samÄ porÄ dwa debile zorientowaĹy siÄ, Ĺźe sÄ dla siebie stworzeni!
Narracyjny charakter tradycyjnych życiorysów został zniesiony na skutek wprowadzenia dwukolumnowego układu zapisu: jedna kolumna przeznaczona jest do zapisu wyodrębnionych dla tego gatunku kategorii semantycznych ujętych niekiedy w przedziały czasu, druga - mieści przyporządkowane tym kategoriom i datom informacje biograficzne, podawane zwykle w formie zawiadomień i równoważników zdań. Dane dotyczące przebiegu edukacji szkolnej i etapów pracy zawodowej porządkowane są według odwrotnej kolejności względem życiorysu: od aktualnych do dawniejszych. Istotna różnica, jaka jeszcze pojawia się między życiorysem a c.v., to sposób zapisywania dat. W c.v. stosuje się przeważnie (choć i tu trafiają się wyjątki) standardy zapisu uwzględniające kolejność: dzień, miesiąc, rok i cyfry arabskie z segmentacją w postaci kropek, a więc np. 05.02.70, w życiorysach tradycyjnych natomiast, szczególnie tych pisanych przez osoby w średnim wieku, występują zapisy z uwzględnieniem zarówno liczb arabskich, jak i rzymskich, a w przypadku miesięcy również pełne ich nazw, np.: 5 maja 1965 lub 5 V 1965. Podając datę narodzin, autorzy tradycyjnych życiorysów dublują treść - wprowadzają słowne nazwy dnia, miesiąca czy roku. Tak więc poza datą wyrażoną cyframi używają dodatkowo słów: dzień, miesiąc, rok w określonej formie gramatycznej. Niekiedy podają je w postaci skróconej, czyli dn., mieś., r. Często dochodzi do zmieszania, różnych sposobów przedstawiania daty, np.: Urodziłam się 12 kwietnia 1972 roku w Nisku w woj. tarnobrzeskim; Urodziłam się 19.1.1963 r. w Cycowie. woj. Chełm. Najwyraźniej dostrzeganą różnicą pomiędzy życiorysem a c.v. jest substancjalna realizacja tekstu. Tradycyjne życiorysy, pisane odręcznie, wykazują często uchybienia wobec norm ortograficznych języka ogólnego, natomiast w c.v. zapisywanych w komputerowych edytorach tekstu nie spotyka się na ogół błędów ortograficznych, co dowodzi nie tyle kompetencji językowej ich autorów, ile możliwości korekty przez urządzenie elektroniczne. W obydwu gatunkach zdarzają się jednak usterki stylistyczne i interpunkcyjne. 168 III. Gatunki mowy w różnych odmianach i stylach języka * * * Wbrew tradycyjnym opiniom o językowej konwencjonalizacji stylu urzędowego17 obserwuje się przełamywanie niektórych standardów językowych we współczesnej polszczyźnie. Dotyczy to właśnie gatunków biograficznych, takich jak życiorys i curriculum vitae, które przyjęłyśmy tu za podstawę analiz. Wskutek przeobrażeń spowodowanych nową sytuacją polityczno-społeczno-ekonomiczną zachodzą zmiany zachowań językowych w sferze urzędowo-kancelaryjnej. Tradycyjny życiorys jest wypierany przez curriculum vitae. Ta substytucja gatunkowa wydaje się koniecznością - wynika z praw wolnej konkurencji. Struktura semantyczna gatunku curriculum vitae, obok charakterystyki personalnej, społecznej, zawodowej i rodzinnej, zawiera psychologiczny rys autora, przez co jego sylwetka staje się pełniejsza, bardziej przekonująca. Sposób opisu osoby również się standaryzuje. Zestaw cech zamieszczonych w c.v. jest stały i wynika z założonych przez nadawcę oczekiwań odbiorcy tekstu. W przeciwieństwie do informacyjnego charakteru tradycyjnego życiorysu gatunek c.v. wykorzystuje w większym stopniu mechanizmy perswazji, a nawet manipulacji językowej. Indywidualny charakter ludzkich biografii komercjalizuje się, a językowa funkcja tekstu i zespół środków służących ich realizacji kłóci się z etyką słowa. Źródła Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego - BPTJ: LIII (1997). Język Polski - JP: R,. LXXV, LXXVI, LXXVII. Poradnik Językowy - PJ: 1992, 1993, 1994, 1996, 1997. Życiorysy kandydatów na filologię polską UMCS w Lublinie w 1998 r. - 100 sztuk. Życiorysy kandydatów na Podyplomove Studia Logopedii UMCS w Lublinie w latach 1986-1995 - 100 sztuk. C.v. kandydatów do pracy w lubelskich prywatnych firmach - 100 sztuk. 15 Jerzy Bartmiński Gatunki folkloru [w:] Jerzy Bartmiński, Folklor - język - poetyka, Wrocław-Warszawa-Kraków 1990, ZNiO Wyd. PAN, s. 13-23 [..