Te wybi�rcze stymula- cje p�l m�zgowych wytwarza�y w jego g�owie z�udzenie, �e w rzeczywisto�ci widzi i s�yszy s�o- wa, obrazy, postacie ludzi, zadrukowane stronice,...

Ale zgodnie z t� teori�, tylko mu si� wydaje, �e widzi te rzeczy. Przypomina�y hologramy. Najbardziej dziwi�o mnie zaiste wariackie t�umaczenie halucynacji w tak skomplikowany spos�b. Grubas intelektualnie wy��cza� si� z gry w szale�stwo, jednocze�nie ciesz�c si� jego ob- razami i d�wi�kami. W istocie nie twierdzi�, �e to, czego do�wiadcza, istnieje w rzeczywisto�ci. Czy to oznacza�o, �e wraca do zdrowia? Niekoniecznie. Uwa�a� teraz, �e �oni�, B�g, czy kto� inny, kierowa� bardzo skupion�, dalekosi�n� i przenosz�c� informacje wi�zk� energii wycelo- wan� w g�ow� Grubasa. Trudno by�o to uzna� za objaw poprawy, ale niew�tpliwie by�a to jaka� zmiana. Grubas m�g� teraz otwarcie podawa� w w�tpliwo�� swoje halucynacje, co znaczy�o, �e za takie je uwa�a�. Za to, podobnie jak Gloria, mia� teraz �onych�. Wygl�da�o mi to na pyrrusowe zwyci�stwo. �ycie Grubasa w og�le wydawa�o mi si� �a�cuchem takich osi�gni��, jak na przy- k�ad, jego spos�b ratowania Glorii. Ta egzegeza, nad kt�r� Grubas pracowa� od miesi�cy, wydawa�a mi si� klasycznym przyk�a- dem pyrrusowego zwyci�stwa, w tym przypadku wysi�kiem osaczonego umys�u, �eby poj�� to, co niepoj�te. Mo�e to jest istota wszelkiej choroby umys�owej: zachodz� niezrozumia�e wyda- rzenia, �ycie staje si� �mietnikiem z�udnych fluktuacji czego�, co by�o rzeczywisto�ci�. I nie tyl- ko to, jakby tego by�o ma�o - cz�owiek, tak jak Grubas, zaczyna analizowa� te fluktuacje, �eby je jako� uporz�dkowa�, podczas gdy one maj� tylko taki sens, jaki im si� nadaje z potrzeby odtwa- rzania rozpoznawalnych kszta�t�w i proces�w. Pierwsz� rzecz�, jak� si� traci w chorobie umy- s�owej, jest poczucie swojsko�ci. A to, co przychodzi na jego miejsce, oznacza k�opoty, bo nie tylko si� tego nie rozumie, ale jeszcze nie mo�na opowiedzie� o tym innym. Osobnik szalony do�wiadcza czego�, ale nie wie, co to jest i sk�d si� to bierze. W�r�d tego roztrzaskanego krajobrazu, zapocz�tkowanego �mierci� Glorii Knudson, Grubas wyobrazi� sobie, �e B�g go uleczy�. Z chwil�, gdy zacznie si� zauwa�a� pyrrusowe zwyci�stwa, widzi si� je wsz�dzie. Przypomina mi to pewn� moj� znajom�, kt�ra umiera�a na raka. Odwiedzi�em j� w szpitalu i nie pozna�em jej: wygl�da�a jak ma�y, �ysy staruszek. Na skutek chemioterapii spuch�a jak wiel- kie winogrono. Na skutek choroby i leczenia by�a w�a�ciwie �lepa, prawie g�ucha i stale mia�a ataki, a kiedy pochyli�em si� nad ��kiem, �eby spyta� j�, jak si� czuje i kiedy zrozumia�a moje pytanie, odpowiedzia�a: �Czuj�, �e B�g mnie uzdrawia�. Zawsze by�a religijna i planowa�a wst�- pienie do klasztoru. Na metalowym stoliku przy ��ku ona albo kto� po�o�y� r�aniec. Moim zdaniem bardziej na miejscu by�by tu napis: �Do dupy z takim Bogiem�. Jednak gwoli uczciwo�ci musz� przyzna�, �e B�g albo kto� podszywaj�cy si� pod Boga, r�- nica czysto semantyczna, wstrzeli� do g�owy Konioluba Grubasa bezcenn� informacj�, kt�ra ura- towa�a �ycie jego synowi Christopherowi. B�g jednych ludzi leczy, a innych zabija. Grubas za- przecza, jakoby B�g kogokolwiek zabija�. Grubas m�wi, �e B�g nigdy nikomu nie szkodzi. Cho- roba, b�l i niezas�u�one cierpienie pochodz� nie od Boga, ale z innego �r�d�a, na co ja odpowia- dam: A sk�d si� bierze to inne �r�d�o? Czy istniej� dwaj bogowie? Czy te� jaka� cz�� wszech- �wiata nie podlega w�adzy Boga? Grubas cz�sto cytowa� Platona. W kosmologii Platona noos, czyli Umys�, stara si� sk�oni� ananke, czyli �lep� konieczno��, albo wed�ug niekt�rych specjalist�w - �lepy traf do kapitulacji. Noos ku swojemu zdziwieniu napotka� niespodziewanie �lepy traf, innymi s�owy chaos, kt�remu noos narzuca porz�dek (Platon nigdzie nie m�wi, na czym polega ta perswazja). Zdaniem Gruba- sa, rak mojej przyjaci�ki to przyk�ad nie�adu jeszcze nie nawr�conego na �wiadomy porz�dek. Noos, czyli B�g, jeszcze do niej nie dotar�. Na co ja odpowiedzia�em: �C�, kiedy do niej dotar�, by�o za p�no�. Grubas nie znalaz� na to odpowiedzi, przynajmniej w formie ustnej riposty. Pew- nie wyszed� i napisa� o tym w swoim dzienniku. Siedzia� codziennie do czwartej nad ranem, skrobi�c te swoje notatki. Pewnie gdzie� tam w�r�d masy ch�amu kryj� si� wszystkie tajemnice wszech�wiata. Lubili�my wci�ga� Grubasa w teologiczne dysputy, bo zawsze si� zacietrzewia�, wychodz�c z za�o�enia, �e to, co m�wimy na ten temat, ma jakiekolwiek znaczenie, �e sam temat ma jakie� znaczenie. Grubas mia� ju� wtedy kompletnego �wira. Sprawia�o nam uciech� rozpoczynanie dysputy od jakiej� mimochodem rzuconej uwagi. Na przyk�ad: �B�g da� mi dzi� bilet na przejazd autostrad�� lub czego� w tym rodzaju. �api�c przyn�t� Grubas rusza� do boju. W ten spos�b sp�- dzali�my przyjemnie czas na dobrodusznym torturowaniu Grubasa. Kiedy wychodzili�my od niego z domu, dodatkow� satysfakcj� dawa�a nam �wiadomo��, �e on to wszystko zapisze w dzienniku. Rzecz jasna w dzienniku jego pogl�d zawsze zwyci�a�. Nie by�o w�a�ciwie potrzeby, �eby Grubasowi podk�ada� takie pytanie, jak: �Je�li B�g potra- fi wszystko, czy mo�e stworzy� r�w tak szeroki, �eby go nie m�g� przeskoczy�?�