Spo�eczno�� taka nie mia��by okazji, aby spojrze� na swoje zwyczaje "� zewn�trz", zobaczy� w nich co� osobliwego i zastanawiaj�cego, co wymaga�oby wyja�nienia i argumentacji...

Alleluja! W samą porę dwa debile zorientowały się, że są dla siebie stworzeni!

Nigdy te� jej cz�onkowie nie zetki�liby si� z pytaniem, dlaczego �yj� tak, a nie inaczej, dlaczego rzymaj� si� takich, a nie innych regu�. (Jeszcze raz podkre�lmy, '/s rozwa�amy tutaj pewien wyidealizowany przypadek, kt�renij nie odpowiadah �ci�le �adna chyba rzeczywista sytuacja- Zak-ada si� czasami, �e warunkom tym odpowiada�y dawne odizolowane wsie b�d� odleg�e wyspy, ale przy bli�szym zbadaniu na og� okazuje si�, �e nawet to przypuszczenie nie jest w pe�ni prawdziwe. Wielki naukowiec brytyjski Raymond Williams wypowiedzia� pami�tne s�owa: "Je�li chodzi o wsp�lnot�, znamienne .est, �e zawsze by�a ona k i e-d y �".) Je�li wi�c nawet taka idealna wsp�lnota istnia�a niegdy�, to z ca�� pewno�ci� nie istnieje dzisiaj. Ludzie najcz�ciej odwo�uj� si� do niewzruszonej si�y "naturalnej" jedno�ci, kiedy pojawia si� potrzeba skonstruowania wsp�lnoty b�d� ratowania rozpadaj�cej si� dawnej jedno�ci. Ilekro� wi�c si�gamy po zwroty typu "Wszyscy si� zgodzimy, �e...", pr�bujemy powo�a� do �ycia, utrzyma� b�d� odtworzy� wsp�lnot� opinii i przekona�, kt�r-a nigdy nie istnia�a w spos�b "naturalny". Robimy to w warunkach wyra�nie nie sprzyjaj�cych istnieniu i trwa�o�ci "naturalnych" wsp�lnot: w �wiecie, w kt�rym wyst�puj� obok siebie sprzeczne przekonania, �cieraj� si� odmienne opisy rzeczywisto�ci, a w obronie ka�dego pogl�du musimy si�ga� do racji. W praktyce idea wsp�lnoty jako "duchowej jedno�ci" s�u�y przeprowadzeniu nie istniej�cej Jeszcze granicy, kt�ra "nas" oddzieli� ma od "nich"; jest to instrument mobilizacji, wzbudzenia w grupie prze�wiadczenia o wsp�lnym losie i jednakowych interesach, co sprzyja� ma zespo�owym dzia�aniom. Powt�rzmy: odwo�anie si� do "naturalno�ci" wsp�lnoty jest sposobem na skuteczno�� apelu. Najszerzej zakrojone (i bodaj najbardziej efektywne) pr�by tworzenia wsp�lnoty odwo�uj� si� Razem i osobno paradoksalnie do czynnik�w, na kt�re ludzie nie maj� wp�y kt�rych nie mog� wybiera� ani zmieni�: do "wsp�lnej kn dziedzicznego charakteru, odwiecznej wi�zi z ziemi�, w�w< gdy chodzi� ma o los i misj� pewnej rasy. Wsp�lna historyc przesz�o��, pami�� dziejowych kl�sk i zwyci�stw, "z�o�one w sze r�ce historyczne dziedzictwo" uczyni� maj� z n a r o d u cai wieczy�cie spojon� na dobre i na z�e. Wsp�lnot� r e ligi j scementowa� ma objawienie udzielone naszym przodkom, ( niejsze prze�ladowania i wyrastaj�cy st�d naczelny obowia zachowania przez potomk�w prawd wiary i obrz�d�w u�wi< nych �arliwo�ci� i m�cze�stwem w przesz�o�ci. Tym, co spra1 �e odwo�anie si� do takich rzekomo bezspornych "fakt�w" u�ytecznym narz�dziem konstruowania wsp�lnoty, b�dzie pr stawienie ich jako nieodwo�alnych i obliguj�cych, dzi�ki cz< zamaskowany zostaje element wyboru i zwi�zanej z nim powiedzialno�ci. Aby narzuci� cz�onkom konstruowanej ws noty okre�lony wyb�r, stawia si� ich w sytuacji, w kt�rej , ma wyboru": decyzja zosta�a ju� podj�ta przez przodk�w l opatrzno��. Niezgoda na zjednoczenie si� mo�e by� tutaj pot towana wr�cz jako zdrada. Ci, kt�rzy si� do niej posuw wyrzekaj� si� w�asnej natury, pami�ci ojc�w, ich schedy itd renegaci, pysza�ki albo co najmniej g�upcy o�mielaj�cy si� sp ciwia� rozstrzygni�ciu, kt�rego dokona�a ju� historia. Nie we wszystkich jednak przypadkach wysi�ki kreow wsp�lnoty mog� odwo�a� si� do czynnik�w, na kt�re nikt nie wp�ywu i kt�re dlatego nie podlegaj� decyzji. Liczne n polityczne i religijne jawnie g�osz� ch�� stworzenia wsp� przekona� czy wiary poprzez nawr�cenie ludzi na i kt�rych dot�d nie znali, lub kt�re odrzucali ze szkod� dla sit W efekcie takich dzia�a� powsta� ma wsp�lnota wiernych, l ��cz�cych si� w imi� sprawy ods�oni�tej im przez natchntoi za�o�yciela religijnej sekty b�d� polityka porywaj�cego rozlec ci� wizji. Przy tego typu pr�bach si�ga si� nie do j�zyka u� conej tradycji, przeznaczenia dziejowego czy misji klasowej, do dobrej nowiny, przejrzenia na oczy, "ponownych nar�d a przede wszystkim: prawdy. Wskazuje si� teraz nie na syn: rzekomo bez wyj�cia, lecz, przeciwnie, na szlachetny akt wy cz�onkowie od narodzin do �mierci �yj� tylko we wsp�lnym gronie, ani nie podr�uj�c w inne okolice, ani nie przyjmuj�c odwiedzin przedstawicieli innych grup, wiod�cych odmienny tryb �ycia. Spo�eczno�� taka nie mia�aby okazji, aby spojrze� na swoje zwyczaje "� zewn�trz", zobaczy� w nich co� osobliwego i zastanawiaj�cego, co wymaga�oby wyja�nienia i argumentacji. Nigdy te� jej cz�onkowie nie zetkn�liby si� z pytaniem, dlaczego �yj� tak, a nie inaczej, dlaczego trzymaj� si� takich, a nie innych regu�. (Jeszcze raz podkre�lmy, �e rozwa�amy tutaj pewien wyidealizowany przypadek, kt�remu nie odpowiada�a �ci�le �adna chyba rzeczywista sytuacja. Zak�ada si� czasami, �e warunkom tym odpowiada�y dawne odizolowane wsie b�d� odleg�e wyspy, ale przy bli�szym zbadaniu na og� okazuje si�, �e nawet to przypuszczenie nie jest w pe�ni prawdziwe. Wielki naukowiec brytyjski Raymond Williams wypowiedzia� pami�tne s�owa: "Je�li chodzi o wsp�lnot�, znamienne jest, �e zawsze by�a ona kie-d y �".) Je�li wi�c nawet taka idealna wsp�lnota istnia�a niegdy�, to z ca�� pewno�ci� nie istnieje dzisiaj. Ludzie najcz�ciej odwo�uj� si� do niewzruszonej si�y "naturalnej" jedno�ci, kiedy pojawia si� potrzeba skonstruowania wsp�lnoty b�d� ratowania rozpadaj�cej si� dawnej jedno�ci. Ilekro� wi�c si�gamy po zwroty typu "Wszyscy si� zgodzimy, �e..