Poniewa� ka�da walczy�a jednocze�nie przeciwko ka�dej, szybko znikn�y w wielor�kim k��bie, m��c�cym na o�lep, drapi�cym, pluj�cym i sypi�cym przekle�stwami, od...

Po chwili pod�oga zas�ana by�a puklami czarnych w�os�w, wyszarpanych z ca�� si��, i po�amanymi paznokciami. Na kr�tko przedtem jednak, zanim si� pojawi� Agu-stin z posterunku policji, wezwany w celu u�mierzenia brouhacha, przeciwniczki pad�y sobie w obj�cia, przysi�gaj�c wieczyste posiestrzenie i pomoc w poszukiwaniach. Reszt� wieczoru sp�dzi�y, planuj�c batali�, rozmachem i wielko�ci� nieust�puj�c� kampaniom napoleo�skim. Fulgencja Astiz i jej nowe siostry rozsiad�y si� na ��kach, por�wnuj�c swoje odczucia wzgl�dem Dionisia Vivo. Dla Ful-gencii nie ulega�o w�tpliwo�ci, �e rozpozna go natychmiast, a to z powodu jego niezwyk�ej urody. Druga kobieta natomiast powiedzia�a, �e kiedy oddawa�a si� lekturze jego list�w w �La Prensie", czu�a s�aby, ale wyra�ny zapach go�dzik�w, wype�niaj�cy ca�y pok�j, i by�a pewna, �e rozpozna Dionisia w�a�nie po tej woni. Trzecia oznajmi�a, �e kiedy we �nie ��czy�a si� z nim ciele�nie, s�ysza�a ryk cyklonu zrywaj�cego z dom�w dachy z blachy falistej, ostatnia za� z dam oznajmi�a, �e Dionisio nawiedzi� j� jako duch ze �wiata �yj�cych i rozmawia� z ni�, tak �e niechybnie rozpozna go po g�osie. W ratuszu kupi�y plan Ipasue�o, podzieli�y miasto na cztery sektory i ka�da mia�a przetrz�sa� sw�j rewir, wyostrzywszy wszystkie zmys�y, dop�ki nie odkryj�, gdzie on przebywa. A kiedy ju� go odnajd�, udadz� si� do niego wszystkie cztery i b�d� go b�aga�y o przyj�cie ich wsp�lnego oddania. Tymczasem do Ipasue�o ci�gn�y kobiety ze wszystkich zak�tk�w kraju. Kobiety z Antio�uenii, przepojone klasycznym fatalizmem, kierowane nieposkromion� ��dz� walki, nawet kiedy brakowa�o przeciwnika, ze starannie piel�gnowanym neuroty-zmem, absurdalnym regionalizmem i w �aden spos�b niedaj�c� si� wypleni� manier� wymawiania g�oski �s" w spos�b jeszcze bardziej sycz�cy ni� czyni� to rodowici Kastylijczycy. Przyby�y pracowite mieszkanki Narinen, ze swym niedorzecznym tradycjonalizmem, �arliwe w g�oszeniu opinii politycznych, niezwykle trze�wo my�l�ce, do przesady go�cinne, �ywi�ce zapiek�� niech�� do wszystkiego, co nowoczesne i post�powe, dop�ki to, przeciwko czemu wyst�powa�y, nie zd��y�o si� zestarze�, operuj�ce doprawdy kuriozalnym s�ownictwem i wymawiaj�ce wszystkie g�oski �ci�ni�tymi wargami. Przyby�y mieszkanki Cundi-boya, o india�skich rysach, maniakalnie podejrzliwe, p�ochliwe niczym wigonie, �apczywie gromadz�ce oderwane, do niczego nieprzydatne informacje, przepojone gorliwym serwilizmem. Zjawi�y si� rozkapryszone Costenias, afektowane, dobroduszne, z afryka�sk� krwi� w �y�ach, szczodrobliwie rozwi�z�e, obdarzone rubasznym poczuciem humoru, szczere i prostolinijne, przy m�wieniu w osobliwy spos�b �cie�niaj�ce sp�g�oski interwoka-liczne, tak istotne dla zrozumienia znaczenia wyrazu. Opr�cz sporadycznie trafiaj�cych si� kobiet z innych kraj�w, na przy- k�ad Tybetanek, wierz�cych, �e Andy to pierwotne Himalaje, przyby�y te� mieszkanki Santandereany, nieprzejednane, nieustraszone, napastliwe bojowniczki, kt�re w spokojniejszych czasach zajmowa�y si� prowokowaniem utarczek granicznych, rozpami�tywaniem doznanych krzywd, czczeniem bezsensownych akt�w m�stwa i uprawianiem diabelskiej gry mi�osnej ze �mierci� we wszystkich jej gwa�townych przejawach. St�d te� przyby�o ich dwa razy wi�cej ni� pozosta�ych kobiet razem wzi�- tych, gdy� uzna�y, �e Dionisio jest cz�owiekiem skazanym na zag�ad�, i chcia�y by� �wiadkami jego �mierci i na w�asne oczy zobaczy� jego heroizm, pragn�y te�, by obdarzy� je dzie�mi i by te dzieci, kiedy przyjdzie im zgin�� w r�wnie beznadziejnej walce, umiera�y z m�stwem odziedziczonym po ojcu. Do tych szcz�liwych przymiot�w wymienionych kobiet mo�emy dorzuci� jeszcze kilka cech narodowych, wsp�lnych im wszystkim. Jak wiadomo, linie podzia�u w ka�dej nacji przebiegaj� nie wzd�u� po�udnik�w czy r�wnole�nik�w, lecz zgodnie z uk�adem poziomic. Im wy�ej kto� mieszka, tym mniej jest ufny i otwarty, tym wi�cej w nim podejrzliwo�ci i skryto�ci. Jednak�e kobiety jednomy�lnie uchyla�y si� od wszelkich por�wna�, w obawie, by nie okaza�y si� one niepochlebne, podobnie jak z r�wn� jednomy�lno�ci� unika�y wszelkiej odpowiedzialno�ci, kt�ra mog�aby zagrozi� utracie wolno�ci osobistej. Trudniej wpadaj�ce w gniew od Hiszpanek, w por�wnaniu z nimi prze- pojone by�y wi�kszym zelotyzmem, gotowo�ci� do samopo�wi�-cenia, stoicyzmem i wytrwa�o�ci�. Ka�da z nich z pe�nym obiektywizmem uwa�a�a siebie za centrum wszech�wiata, dlatego te� z trudem przychodzi�o im tolerowa� dum� innych