Owszem, uczucie to spot�gowa�o si� w niej, przypuszcza�a bowiem, �e ojciec za dzisiejszy wyst�pek na go�ci�cu chce j� ukara� bez �wiadk�w...

Alleluja! W samą porę dwa debile zorientowały się, że są dla siebie stworzeni!

Dlatego przywita� si�, jakby nigdy nic nie zasz�o, i uciek� do swej kancelarii. "Kiedy Szmu� wyjdzie, pewnie mnie wtedy ojciec zawo�a - m�wi�a do siebie Anielka. - P�jd� ju� lepiej sama i poczekam, to si� mama niczego nie domy�li..." Taki zrobiwszy plan, wysun�a si� cichaczem do ogrodu, aby by� bli�ej pokoju ojca. Przesz�a par� razy pod otwartym oknem, ale ani ojciec, ani Szmul nie zwr�cili na ni� uwagi. Postanowi�a zatem czeka� i usiad�a pod �cian� na kamieniu, dr�czona wielkim strachem. Tymczasem ojciec zapali� cygaro i wygodnie rozsiad� si� na fotelu. Szmul zaj�� miejsce na drewnianym krzese�ku, kt�re umy�lnie ustawiono dla niego pode drzwiami. - Wi�c powiadasz - m�wi� dziedzic, �e nie ziemia naoko�o s�o�ca obraca si�, ale s�o�ce naoko�o ziemi?... - Tak stoi w naszych ksi��kach - odpar� Szmul. - Ale, z przeproszeniem, ja�nie pa� chyba mnie nie po to tu przywi�z�? - Cha! cha!... masz racj�!... Ot�, przyst�puj�c od razu do rzeczy, wystarasz mi si� o trzysta rubli, jutro - do po�udnia. Szmul w�o�y� obie r�ce za pas, kiwa� g�ow� i u�miecha� si�. Przez chwil� obaj milcz�c przypatrywali si� sobie. Pa� jakby chcia� zbada�, czy nie zmieni�o si� co w bladej twarzy, czarnych, �ywych oczach i szczup�ej, schylonej nieco postaci �yda. �yd jakby podziwia� pi�kn� blond brod� pos�gowe kszta�ty i klasyczne rysy pana. Zreszt� po raz tysi�czny obaj mogli przekona� si�, �e ka�dy z nich by� modelowym okazem swojej rasy, co jednak w niczym nie przyczyni�o si� do za�atwienia interesu. - No, i c� ty na to? - przerwa� milczenie pa�. - Ja my�l�, bez urazy ja�nie pana, �e pr�dzej w pa�skiej sadzawce zdybaliby�my jesiotra ani�eli jedn� sturubl�wk� w okolicy. My�my tu tak wszystkie wy�apali, �e ten, co by chcia� da�, to ich nie ma - a kto je ma, to nie da. - Jak to, wi�c ju� nie mam kredytu mi�dzy lud�mi? - Z przeproszeniem, ja tego nie powiedzia�em. My kredyt mamy zawsze, tylko nie mamy ewikcji i dlatego nikt nam nie po�yczy. - C�, u licha! - m�wi� pa� jakby do siebie - przecie wszyscy wiedz�, �e lada dzie� sprzedam las i wezm� pozosta�e dziesi�� tysi�cy rubli... - Wszyscy wiedz�, �e ja�nie pa� ju� wzi�� trzy tysi�ce rubli, i jeszcze wiedz�, �e z ch�opami targ o zniesienie serwitut�w idzie kiepsko. - Ale si� lada dzie� sko�czy. - B�g wie! Dziedzic zaniepokoi� si�. - Czy s�ysza�e� co nowego? - S�ysza�em, �e ch�opi chc� ju� po cztery morgi na osad�... Pan a� skoczy� na fotelu. - Ich kto� buntuje! - zawo�a�. - Mo�e by�. - Pewnie Gajda? - Mo�e Gajda, a mo�e i kto m�drzejszy od Gajdy. Dziedzic dysza� jak lew podra�niony. - Ha, mniejsza - m�wi�. - Ale� w takim razie sprzedam maj�tek i wezm� sto tysi�cy rubli got�wk�. - D�ug�w jest wi�cej - wtr�ci� �yd - i te musz� by� zaraz sp�acone. - Wi�c odwo�am si� do pomocy ciotki i u niej zaci�gn� po�yczk�... - Ja�nie prezesowa ju� nic nie da... Ona kapita��w nie ruszy, a procenta sama woli traci�. - To po jej �mierci... - Aj!... jaka ona zdrowa, to strach! Jeszcze sobie niedawno nowe z�by w Pary�u zakupi�a... - Ale kiedy� umrze... - A jak, z przeproszeniem, nic ja�nie panu nie zapisze?... Dziedzic zacz�� z gor�czkowym po�piechem chodzi� po pokoju. �yd podni�s� si� z krzes�a. - Porad��e mi! - zawo�a� staj�c nagle przed pachciarzem. - Ja wiem, �e ja�nie pa� nie zginie, cho�by i ten Niemiec dobra kupi�. Ja�nie pa� b�dzie zawsze �y� mi�dzy ja�nie pa�stwem, a jak (tu Szmul zni�y� g�os) z przeproszeniem - ja�nie pani kiedy... tego... to ja�nie pan o�eni si�. - G�upi�, Szmulku - rzek� dziedzic. - To jest prawda, ale pani Weiss ma dwa miliony got�wk�. A co sreber, kosztowno�ci... Dziedzic schwyci� go za rami�. - Milcz! - ofukn��. - Potrzebuj� trzystu rubli i o nich my�l... - I to mo�na zrobi�... - odpar� Szmul. - W jaki spos�b? - Poprosimy pani Weiss... - Nigdy... - To musi ja�nie pan da� zastaw, a ja od �ydk�w wydob�d� pieni�dzy. Dziedzic uspokoi� si�, znowu usiad� i zapali� cygaro. �yd po chwilowej przerwie m�wi� dalej: - Aj! ja�nie panu to i pod wozem, i na wozie dobrze, ale co ze mn� b�dzie? Ja nawet kwit�w nie mam... �eby cho� by� ja�nie pa� m�yn wystawi�, o co tyle lat prosz�. - Nie by�o pieni�dzy. - By�y nieraz i niejedne. Teraz tak�e ja�nie pa� wzi�� trzy tysi�ce rubli, ale wola� pow�z kupi� i pokoje wylepi�... A nade mn� wci�� wisi strach... - Zarobi�e� na tym interesie z pi��set rubli. - Mo�em zarobi�, mo�em straci�, a zawdy wola�bym m�yn. Co stoi wsadzone w ziemi�, to jest warto��, a z pieni�dzmi tylko k�opot i wielkie chodzenie dla z�odziej�w. - No - przerwa� dziedzic - zaczekaj tu, a ja tymczasem pomy�l� o wynalezieniu ci zastawu. - Niech i tak b�dzie, kiedy ja�nie pan ka�e. Przez ca�y czas rozmowy ojca ze Szmulem Anielka pogr��ona by�a w tym przykrym i chaotycznym stanie duszy, jaki zwykle wywo�uje obawa. Podra�niona imaginacja bez�wiadomie usi�owa�a rozstrzygn�� pytanie: co te� powie jej ojciec? - i w odpowiedzi tworzy�a z przesz�ych wspomnie� i tera�niejszych wra�e� obrazy smutne i bez�adne. Dziewczynka par� razy widzia�a zagniewanego ojca i w tej chwili nie mog�a op�dzi� si� przed jego zmarszczonym czo�em i naje�onymi brwiami. �ciga�y j� b�yszcz�ce, wprost na ni� zwr�cone oczy i d�wi�czny, podniesiony g�os. Potem widzia�a biedn� Magd�, kt�r� jaki� cz�owiek targa� za w�osy i kopa�, a dalej - pann� Walentyn� ch�odn�, ale nieub�agan�, kt�ra w milczeniu, ze spuszczonymi oczyma, uk�ada�a straszny plan przeciw Anielce. Rozmow� ojca ze Szmulem dziewczynka s�ysza�a dok�adnie, lecz na razie nie pojmowa�a jej. W umy�le Anielki pozosta� jednak�e niewyra�ny obraz jakiej� damy obok ojca... Nad tym wszystkim unosi� si� Szmul, kt�ry patrzy� Anielce w oczy i u�miecha� si� z�o�liwie, a zarazem smutno, jak to by�o w jego zwyczaju. "Bo�e! Bo�e!... jaki ten Szmul niegodziwy!... Co on powiedzia� ojcu!... Kto jest ta pani Weiss?" - pyta�a siebie samej z przestrachem. Nie mog�a wytrzyma� w tym miejscu. Pobieg�a do swego pokoju i siedzia�a tam przez d�ugi czas na krze�le czekaj�c, a� j� wezw�, cicha, przel�kniona. Ale nie zawo�ano jej tak pr�dko. Kolacja by�a dzi� sp�niona, poniewa� ojciec d�ugo rozmawia� z matk�. Tym razem ojciec mia� doskona�y humor. Wszed� do pokoju nuc�c i stan�wszy obok fotelu matki rzek� do niej pieszczotliwie: - Buzi! - Nareszcie, po dziesi�ciu dniach - rzek�a matka. - Je suis charmee, �e� sobie przypomnia� o mnie, od czego ju� odwyk�am. Choroba, pustka i rozpaczliwe my�li, voici mes compagnons! Je�eli mam powiedzie� prawd�, to w tym ponurym pokoju nawet twoja weso�o�� robi na mnie przykre wra�enie... - No, nie dziwacz, moja Meciu