in

Alleluja! W samą porę dwa debile zorientowały się, że są dla siebie stworzeni!

przez stawy krzy�owo-biodrowe z ty�u i spojenie �onowe od przodu. 3.2.1. Typy miednicy Spe�nienie zadania miednicy w czynno�ci ruchowej kr�gos�upa, zw�aszcza odcinka l�d�wiowego, zale�y w niema�ej mierze od typu miednicy. Opis pewnych typ�w miednicy zawdzi�czamy Erdmannowi. Opieraj�c si� na zmienno�ci przej�cia l�d�wiowo- 59 HL+B HL+B P Ry�. 11. a � miednica prawid�owa, b � miednica wysoko zasymilowana, c � miednica przeci��ona wg Gut-manna; B � pion podstawy, HL � pion g�owowy, P � promontorium. krzy�owego, okolicy nie ustabilizowanej filogene-tycznie u cz�owieka, mo�na okre�li� r�ne typy miednicy. Anomalie s� w tym odcinku kr�gos�upa szczeg�lnie cz�ste, do tego stopnia, �e nie wiadomo nieraz, co jest jeszcze norm�, a co zmian�. Je�li u�wiadomi� sobie charakter przej�ciowy kr�gu l�d�wiowego ~L5, S1 pomi�dzy odcinkiem l�d�wiowym a ko�ci� krzy�ow�, to zrozumia�e b�d� trudno�ci w okre�leniu jego cech charakterystycznych. W tym miejscu kr�gos�upa b�dziemy mogli przyjmowa� raz odmian� �g�rn�" innym razem �doln�", przy czym wed�ug Erdmanna i Gutmanna rozr�niamy trzy typy miednicy. 1. Miednica prawid�owa, typ po�redni lub r�wnie� typ ze sk�onno�ci� do zablokowa� czynno�ciowych (ry�. 11a). 2. Miednica asymilacyjna z d�ug� ko�ci� krzy�ow� z wysokim promontorium, okre�lana te� miednic� 60 �rozlu�nion�" (ry�. 11b), poniewa� wi��e si� z nadmiern� ruchomo�ci�. 3. Miednica przeci��ona � tJberlastungsbecken � (ry�. 11c) z g��boko po�o�onym promontorium i z kr�tk�, prawie poziomo u�o�on� ko�ci� krzy�ow�. W pierwszym typie kr��ek mi�dzykr�gowy L4 � Ls znajduje si� na wysoko�ci grzebieni miednicy, nachylenie ko�ci krzy�owej w stosunku do p�aszczyzny poziomej oraz nachylenia powierzchni g�rnej ko�ci krzy�owej (Si) w stosunku do p�aszczyzny poziomej tworz� k�t 45� (35��50�). Trzon ' kr�gu L5 ma kszta�t lekko trapezowaty w przekroju strza�kowym (tylna cz�� ni�sza). Kr��ek kr�gu L5�S1 jest ni�szy ni� kr��ek L4�L5. Kolce biodrowe tylne g�rne rzutuj� si� w bocznej projekcji do�� daleko ku ty�owi od tylnej kraw�dzi ko�ci krzy�owej. Taki uk�ad oznacza z punktu widzenia statyki, �e kr�g L5 jest dobrze przymocowany do grzebieni ko�ci miednicy za pomoc� wi�zade� l�d�-wiowo-biodrowych. Ruchomo�� wi�c po��czenia l�d�wiowo-krzy�owego jest mniejsza ani�eli segmentu L4�L5 r�wnie� ze wzgl�du na to, �e ni�szy od L1�L5 jest kr��ek mi�dzykr�gowy L5�S1. Klinicznie napotykamy raczej sk�onno�� do zabloko-wa� czynno�ciowych. Je�eli zdarzaj� si� wypukliny j�dra mia�d�ystego, to przewa�nie w segmencie L4�L5, (Klasmeier, 1961). Pozosta�e typy miednicy stanowi� kra�cowo odmienne ukszta�towania od powy�szego typu prawid�owego. W drugim typie miednicy, wysoko asymilowa-nej (ry�. 9 w dodatku) Kr��ek L4�L5 znajduje si� powy�ej linii ��cz�cej grzebienie ko�ci biodrowych. Szpary staw�w krzy�owo-biodrowych wydaj� si� szerokie, poniewa� z regu�y brak jest zbie�no�ci tych szpar ku ty�owi, wskutek czego pokrywaj� si� przednie i tylne cz�ci pier�cienia miednicy, prawie pionowo, a wi�c nachylenie tylnej powierzchni ko�ci krzy�owej w stosunku do p�aszczyzny poziomej waha si� pomi�dzy k�tem 50� a 70�, za� nachylenie g�rnej powierzchni krzy�owej (S1) posiada k�t nachylenia 15��30�. Trzon ostatniego kr�gu l�d�wiowego ma kszta�t prostok�tny, typowy r�wnie� i dla pozosta�ych kr�g�w l�d�wiowych. Wyrostki poprzeczne s� ma�e i skierowane lekko ku g�rze; kr��ek l�d�wiowo-krzy�o-wy bywa szeroki, mo�e by� nawet szerszy ni� kr��ek L1�L5. Fiksacja kr�gu Ls za pomoc� kr�tkich, s�abo rozwini�tych wi�zade� l�d�wiowo-biodrowych przebiegaj�cych poziomo, a nawet sko�nie ku g�rze, bywa tutaj niewystarczaj�ca. Szeroki kr��ek L5�S1 sprzyja tak�e nadmiernej ruchomo�ci przej�cia l�d�wiowo-krzy�owego. Promontorium znajduje si� bardziej do ty�u od osi poprzecznej staw�w biodrowych. Ma�emu nachyleniu miednicy towarzyszy s�abo wyra�ona lor-doza l�d�wiowa. R�wnie� wi�ksza jest labilno�� w stawie krzy�owo-biodrowym, co jest zwi�zane z ukszta�towaniem si� szpary tego stawu w linii strza�kowej Z uwagi na strome ustawienie ko�ci krzy�owej kolce biodrowe tylne, g�rne wystaj� tylko w nieznacznym stopniu poza tylny zarys ko�ci krzy�owej w bocznej projekcji (s�abe nakrycie ko�ci krzy�owej przez ko�ci biodrowe). W miednicy wysoko asymilowanej jej budowa anatomiczna powoduje nadmiern� ruchomo�� w segmencie l�d�wiowo-krzy�owym i w pewnym stopniu te� w stawach krzy�owo-biodrowych. Zdolno�ci buforowe ostatniego kr�gu l�d�wiowego przy ruchach s� ograniczone jego s�abszym umocowaniem do miednicy. Dlatego jest zbyt nag�y przeskok w tym segmencie po��czenia pomi�dzy do�� dobrze ruchomym kr�gos�upem w odcinku l�d�wiowym a wzgl�dnie sztywn� miednic�. Nast�pstwem tego jest przedwczesna (izolowana) degeneracja kr��ka mi�dzykr�gowego tego ostatniego segmentu (Erdmann, Gutmann). Gdy wi�c dojdzie do wypukliny j�dra, to przede wszystkim w wymienionym ostatnim segmencie L5�S1 (Klasmeier). W opisanym typie miednicy nale�y spodziewa� si� wysokiego ostatniego kr��ka mi�dzykr�gowego i sp�aszczonej lordozy l�d�wiowej, lecz w�a�nie w tym typie miednicy wysoko asymilowanej, cz�sto u kobiet hipermobilnych, zdarza si� wiotkie ustawienie (patrz rozdz. 7), przy kt�rym mog� by� wi�ksze � zar�wno lordoza l�d�wiowa, jak i nachylenie miednicy. Drugim skrajnym typem odmiany budowy miednicy i jej po��czenia z kr�gos�upem w odcinku l�d�wiowym jest miednica tzw. pozioma lub przeci��eniowa. Wed�ug Gutmanna wyst�puj� wtedy cz�sto koksartrozy, dlatego pocz�tkowo nazwa� on ten typ miednicy �Koxarthrosebecken". W tym typie miednicy przeci��eniowej promontorium jest nisko ustawione w miednicy. Kr��ek L1�L5 jest znacznie ni�ej linii ��cz�cej grzebienie ko�ci biodrowych. Ko�� krzy�owa przyjmuje prawie poziome po�o�enie, odchylaj�c si� o k�t 15��30� od poziomu. G�rna powierzchnia ko�ci krzy�owej (Si) tworzy w stosunku do p�aszczyzny poziomej k�t 50��70�, trzon kr�gu Ls ma kszta�t wyra�nie podobny do klina, kr��ek L5�S1 jest niski; (w grzbietowej cz�ci ni�szy). Promontorium rzutuje si� przed o� poprzeczn�, ��cz�c� stawy biodrowe, a tak�e pion g�owowy jest przed promontorium. Taka sytuacja statyczna wywo�uje przeci��enie staw�w biodrowych i l�d�wiowo-krzy�owych. Wyrostki poprzeczne ostatniego kr�gu l�d�wiowego s� mocno rozwini�te, a wi�zad�a l�d�wiowo-biodrowe s� silne i przebiegaj� od grzebieni biodrowych w d� do pi�tego kr�gu l�d�wiowego. Tylna cz�� grzebienia ko�ci biodrowej i kolec 61 biodrowy tylny g�rny znajduj� si� znacznie do ty�u ko�ci krzy�owej. Dlatego d�wignia grzbietowej grupy mi�niowej staje si� do�� d�uga, za� brzusznej grupy mi�ni � kr�tka