Pozostawiono tylko organizacje partyjne przy wojew�dzkich komitetach �ydowskich podleg�e Frakcji przy CK�P...

Alleluja! W samą porę dwa debile zorientowały się, że są dla siebie stworzeni!

Nie zmniejszy�o si� znaczenie Frakcji w CK�P, wprost przeciwnie, dzi�ki silnemu poparciu administracji i PPR Frakcja mog�a zaj�� bardziej energiczne stanowisko wobec politycznych rywali. Doprowadzi�o to do wch�oni�cia Bundu przez PPR, a p�niej do likwidacji CK�P. ; Bund to partia o najbogatszych i najstarszych tradycjach spo�r�d wchodz�cych w sk�ad CK�P. Do chwili rozpocz�cia wojny nale�a�a do najsilniejszych partii �ydowskich (i nie tylko �ydowskich) w Polsce. W okresie okupacji dzia�a�a w podziemiu, nie wchodz�c w sk�ad �ydowskiego Komitetu Narodowego, pomimo czynnego poparcia wszelkich akcji wymierzonych przeciwko okupantowi. Bund dzia�a� tak�e w Stanach Zjednoczonych i Wielkiej Brytanii. Po wojnie centrala partii przenios�a si� do USA; tak�e we Francji zgromadzi�a si� liczna grupa dzia�aczy, tworz�c tam nowy o�rodek. W Polsce Bund zacz�� dzia�a� natychmiast po wyzwoleniu teren�w wschodnich. Ju� w listopadzie 1944 r. w Lublinie odby�a si� I Konferencja Bundu, kt�ra wytyczy�a program dzia�ania i ustosunkowa�a si� do nowej rzeczywisto�ci w kraju. Podstawowym dokumentem maj�cym ogromny wp�yw na rozw�j partii by�a rezolucja polityczna Konferencji, kt�ra w punktach 4 i 5 okre�li�a 64 CA KC PZPR, Sekretariat 295 (IX) t. 407, k. 132. 65 CA KC PZPR, Sekretariat 295 (IX) t. 407, k. 127. - ?tnt ;;( ,>T!�Vf '> 436 stosunek do sytuacji w Polsce oraz do partii uczestnicz�cych w sprawowaniu w�adzy: �Konferencja daje wyraz temu, �e polityka szczerego i serdecznego sojuszu ze Zwi�zkiem Radzieckim, wsp�lna walka Czerwonej Armii z Wojskiem Polskim, �cis�e wsp�dzia�anie stronnictw demokratycznych na programowej platformie Manifestu Lipcowego PKWN i realizacja zasad Manifestu � oto w obecnym okresie przej�ciowym jedyna w�a�ciwa droga ku z�amaniu hitleryzmu i ugruntowaniu demokracji. Konferencja uwa�a wobec tego, �e organizacja �Bund� winna w ca�ej pe�ni wsp�dzia�a� z blokiem partii demokratycznych i uczestniczy� w jego pracach. Tote� Konferencja zatwierdza orientacj� polityczn�, jaka znalaz�a wyraz w deklaracji zg�oszonej przez przedstawiciela �Bundu� na posiedzeniu Krajowej Rady Narodowej w dniu 11 wrze�nia 1944 r. oraz w o�wiadczeniu pisemnym skierowanym przez Komitet Organizacyjny �Bundu� do PKWN � stanowisko zg�aszaj�ce akces do prac Krajowej Rady Narodowej i PKWN na zasadach �Manifestu Lipcowego�. Konferencja uznaje za konieczne d��enie do jednolito�ci ruchu robotniczego w Polsce. Dlatego uwa�a za s�uszne nawi�zanie przez Komitet Organizacyjny �Bundu� �ci�lejszego kontaktu z Polsk� Parti� Socjalistyczn� w my�l tradycji przedwojennego okresu wsp�lnych walk z faszystowsk� reakcj� oraz nawi�zanie porozumienia z Polsk� Parti� Robotnicz� co do wsp�pracy w�r�d ludno�ci �ydowskiej"66. Tylko Bund i PPR by�y przeciwne emigracji �yd�w i postulowa�y odbudow� skupiska �ydowskiego w Polsce jako g��wne zadanie okresu powojennego. W drugiej po�owie 1944 r. zacz�to odbudowywa� struktury organizacyjne Bundu opieraj�c si� na dzia�aczach przedwojennych. Tworzono komitety terenowe podlegaj�ce Komitetowi Centralnemu z siedzib� najpierw w �odzi, a potem w Warszawie. Od pocz�tku dzia�a�a tak�e organizacja m�odzie�owa Cukunft. Jednak�e nowych cz�onk�w partii by�o niewielu, nie przekraczali 10-15% og�u. Has�a Bundu po wojnie straci�y na aktualno�ci. Cz�� najbardziej popularnych przej�a PPR. Ci, kt�rzy nie wierzyli w mo�liwo�� odbudowy �ycia �ydowskiego w Polsce, a by�a to przyt�aczaj�ca wi�kszo��, nale�eli do partii syjonistycznych lub byli ich sympatykami. Kr�g os�b zainteresowanych ideologi� Bundu bardzo si� zaw�zi�. Je�li m�odzie� wst�powa�a do partii, to bardziej ze wzgl�du na tradycj� rodzinn�, ni� uto�samiaj�c si� z jej lini� polityczn�. Zreszt� dzia�acze kadrowi byli bardzo ostro�ni w przyjmowaniu nowych cz�onk�w. Nie prowadzili ekspansji ideologicznej, preferowali raczej postaw� defensywn� i wyczekuj�c�. Teren ich dzia�ania stanowi�y sp�dzielnie partyjne. Polska Partia Robotnicza zarzuca�a Bundowi rozbijanie jedno�ci �ydowskiego ruchu sp�dzielczego, ale bez sp�dzielni byt Bundu by�by zagro�ony. Tworzenie sp�dzielni wymaga�o ogromnych nak�ad�w finansowych. Partia 66 �Biuletyn Bundu" kwiecie� 1945, s. 12-13. 437 otrzymywa�a du�� pomoc z centrali w USA, ale wi�kszo�� funduszy poch�ania�a organizacja i modernizacja sp�dzielni, dlatego bardzo popularne, wyolbrzymione opinie o pomocy materialnej udzielanej poszczeg�lnym cz�onkom by�y nieprawdziwe. Pomagano tylko najbardziej potrzebuj�cym, szczeg�lnie przyby�ym repatriantom. Pomoc by�a niewielka. Podczas repatriacji z ZSRR w marcu 1946 r. wygl�da�a ona nast�puj�co: �Sprawa repatriant�w w Krakowie przedstawia si� �le, brak pomieszcze�, got�wki, odzie�y, szmaty ameryka�skie te� si� ju� sko�czy�y. Przyjezdni otrzymuj� 100 z� na g�ow� i dwie konserwy rybne, przedtem wyp�acano po 200 z� na g�ow�"67. W emigracji pokieleckiej spo�r�d cz�onk�w Bundu uczestniczy�y tylko jednostki. W po�owie 1947 r. partia liczy�a ok. 1,5 ty�. cz�onk�w o zr�nicowanej strukturze spo�eczno-zawodowej. W Tarnowie w�r�d 87 cz�onk�w dw�ch by�o robotnik�w, a reszta to rzemie�lnicy, w innych o�rodkach dominowali rzemie�lnicy i robotnicy, ale np. w Warszawie na 64 cz�onk�w by�o 36 urz�dnik�w, a tylko 9 rzemie�lnik�w. Rozmaicie przedstawia�y si� tak�e wp�ywy partii np. w Katowicach: �Bund na terenie wojew�dztwa nie odgrywa �adnej roli, liczy tylko 20 cz�onk�w", natomiast w Tarnowie: �W�r�d pracuj�cych �yd�w jedynie nasza organizacja ma wp�ywy. Mamy sp�dzielni� krawieck�, w kt�rej zatrudniamy kilkudziesi�ciu krawc�w. Stawiamy na odbudow� �ycia �ydowskiego na miejscu. Przeciwstawiamy si� wyjazdom do oboz�w w Niemczech"68. Opr�cz sp�dzielni prowadzono w�asne kluby, w kt�rych dzia�a�y biblioteki, czytelnie, sekcje o r�norodnym charakterze, od sportowych po dramatyczne. Istotnym elementem pracy partyjnej by�y kuchnie ludowe, gdzie prawie codziennie spotyka�a si� wi�kszo�� cz�onk�w; dzi�ki temu mo�na by�o �atwiej do nich dotrze�. Nie zaprzestano tak�e akcji pomocy potrzebuj�cym. Niewielka liczba m�odzie�y wp�ywa�a na ma�o aktywn� dzia�alno�� organizacji Cukunft; wprawdzie podejmowano pr�by tworzenia w�asnych szk� bundowskich, ale wobec nik�ej popularno�ci tych plac�wek wkr�tce przedsi�wzi�cie to upad�o